جشن سده

جشن سده جشن باستانی ایرانیان

10 بهمن ماه (آبان روز از بهمن ماه) روز جشن چند هزار ساله سده است. جشنی که شاید به نوعی انتظار برای پیروزی نیکی بر بدی و اشه بر دروج است.

جشن سَده، یکی از جشن‌های همگانی ایران کهن، با افروختن هیزمی که مردمان، از پگاه بر بام خانه خود یا بر بلندی کوهستان گرد آورده‌اند، آغاز می‌شود. جشن سده یک جشن ملی است و به هیچ دین و مذهبی مرتبط نیست.

جشن «سَـدَه» بزرگ‌ترین جشن‌ آتش و یکی از کهن‌ترین آیین‌های شناخته شده در ایران باستان است. در این جشن در آغاز شامگاه دهم بهمن‌ماه، همه مردمانِ سرزمین‌های ایرانی بر بلندای کوه‌ها و بام خانه‌ها، آتش‌هایی برمی‌افروخته و هنوز هم کم‌‌وبیش بر می‌افروزند. مردمان نواحی مختلف در کنار شعله‌های آتش و با توجه به زبان و فرهنگ خود، سرودها و ترانه‌های گوناگونی را خوانده و آرزوی رفتن سرما و آمدن گرما را می‌کنند. همچنین در برخی نواحی، به جشن‌خوانی، بازی‌ها و نمایش‌های دسته‌جمعی نیز می‌پردازند.

پیشینه اسطوره ای پیدایش آیین و جشن سده:

از اسطوره های جشن سده تنها یکی به پیدایش آتش اشاره دارد. فردوسی می گوید: هوشنگ پادشاه پیشدادی، که شیوه کشت و کار، کندن کاریز، کاشتن درخت … را به او نسبت می دهند، روزی در دامنه کوه ماری دید و سنگ برگرفت و به سوی مار انداخت و مار فرار کرد. اما از برخورد سنگها جرقه ای زد و آتش پدیدار شد. هم در کتاب “التفهیم” و هم “آثارالباقیه” ابوریحان، از پدید آمدن آتش سخنی نیست بلکه آنرا افروختن آتش بر بامها می داند که به دستور فریدون انجام گرفت و در نوروزنامه آمده است که : “آفریدون … همان روز که ضحاک بگرفت جشن سده برنهاد و مردمان که از جور و ستم ضحاک رسته بودند، پسندیدند و از جهت فال نیک، آن روز را جشن کردندی و هر سال تا به امروز، آیین آن پادشاهان نیک عهد را در ایران و دور آن به جای می آورند.” (مارلیک ایران).

برگزاری جشن سده:تا دوره ساسانی: فردوسی آنرا به هوشنگ نسبت می دهد و ابوریحان بیرونی و نوروزنامه آنرا از فریدون می دانند و همچنین رسمی شدن جشن سده به زمان اردشیر بابکان منسوب گردیده است، اما در هیچکدام به شیوه برگزاری آن اشاره ای نشده است. بعد از ساسانیان: مورخان و نویسندگانی چون بیرونی، بیهقی، گردیزی، مسکویه و از شیوه برگزاری جشن سده در دوران غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، آل زیار و تا دوره مغول بسیار نوشته اند. از آیین های عامه مردم سندی نداریم اما در حضور شاهان، رسم شعرخوانی بود و نیز پرندگان و جانورانی به آتش انداخته می شدند و گیاه خوشبو تبخیر می کردند تا مضرات آن را برطرف کنند.
ج) در عصر حاضر: در مازندران، کردستان، لرستان و سیستان و بلوچستان؛ روستاییان و کشاورزان و چوپانان و چادرنشینان نزدیک غروب یکی از روزهای زمستان (آغاز نیمه یا پایان زمستان) روی پشت بام، دامنه کوه، نزدیک زیارتگاه، کنار چراگاه و یا کشتزار آتشی افروخته و بنا بر سنتی کهن پیرامون آن گرد می آیند بدون آنکه نام جشن سده بر آن نهند.ولی در کرمان جشن سده یا سده سوزی در بین تمامی اقشار مردم کرمان، مسلمان، زرتشتی، کلیمی رواج دارد که همه ساله در دهم بهمن ماه برگزار می شود. در بین چادرنشینان بافت و سیرجان سده سوزی چوپانی برگزار می شود که شب دهم بهمن آتش بزرگی بنام آتش جشن سده، با چهل شاخه از درختان هرس شده که نشان چهل روز “چله بزرگ” است در میدان ده برمی افروزند و می خوانند: سده سده دهقانی/ چهل کنده سوزانی/ هنوز گویی زمستانی. (مارلیک ایران)

بزرگترین کتاب دنیا !!

بزرگ‌ترین کتاب جهان که برای خاندان سلطنتی بریتانیا ساخته شده، برای اولین‌بار پس از 350 سال برای عموم رو‌نمایی شد...

این کتاب برای خاندان سلطنتی بریتانیا ساخته شده

بزرگ‌ترین کتاب جهان که برای خاندان سلطنتی بریتانیا ساخته شده، برای اولین‌بار پس از 350 سال برای عموم رو‌نمایی شد.

به‌گزارش وب‌سایت هزار کتاب، یک بازرگان هلندی با نام یوهانس کلنکه این کتاب اطلس را که نزدیک به دو متر طول دارد و شش مرد باید آن را حرکت دهند، ساخت و آن‌را در سال 1660 به چارلز دوم تقدیم کرد. اما از آن زمان تاکنون هیچ‌گاه این کتاب برای عموم به‌نمایش درنیامد.

این اطلس شامل 39 نقشه است که روی آن‌ها قاره‌ها به‌شکل قدیمی‌شان از جمله بریتانیا و چندین کشور مهم اروپا به‌تصویر کشیده شده است. تقریبا 100 نقشه‌ی دیواری نیز در آن وجود دارد.

این کتاب که 75/ 1 متر طول، 9/ 1 عرض دارد، در کتاب‌خانه‌ی ملی بریتانیا نگه‌داری می‌شود.

کشوری که سه پایتخت دارد!!!!

کدام کشور سه پایتخت دارد؟ 

به مهم ترین شهر هر کشور «پایتخت» می گویند.اهمیت پایتخت ها معمولاٌ با توجّه به اعتبار سیاسی آن ها سنجیده می شود.امّا آفریقای جنوبی تنها کشوری است که سه پایتخت دارد!!!! 

شهر کیپ تاون،محلّی است که مجلس ملّی این کشور در آن واقع است،پرتوریا،مقر دفاتر دولتی و قوه ی مجریه ی کشور است،و در بلوم فانتین،نیز مراکز و سازمان های قوه ی قضاییه ی کشور مستقر شده اند.به همین دلیل،کشور«آفریقای جنوبی» سه پایتخت بسیار مهم دارد!!!!

                

اوّلین کشوری که از بمب اتم استفاده کرد!!!!

اوّلین بار،چه کشوری از بمب اتم استفاده کرد؟ 

در روز ششم اوت ۱۹۴۵،آمریکا اوّلین بمب اتم جهان را در شهر هیروشیما ی «ژاپن» انداخت و با این عمل ۱۵۰۰۰۰ کشته و مجروح به جای گذاشت.آمریکا و متّحدانش،بریتانیا و روسیه،در نظر داشتند که با استفاده از چنین سلاح وحشتناکی به جنگ جهانی دوّم(۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵) خاتمه دهد.ژاپن قدرتمندترین متّحد آدولف هیتلر،رهبر حزب نازیسم آلمان،بود. 

تجاوزات هیتلر در اروپا و آزار و شکنجه ی یهودیان توسّط او سبب شده بود که در سال ۱۹۳۹ جنگ جهانی دوّم آغاز شود.امّا در ۹ اوت ۱۹۴۵،آمریکا دوّمین بمب اتم را در ناکازاکی منفجر کرد،سپس «ژاپن» تسلیم شد و پنج روز بعد جنگ به پایان رسید. 

آسیب دیدگان این دو بمب هرگز نتوانستند،این واقعه و پیامدهای وحشتناک آن را فراموش کنند.آثار ناشی از انفجار بمب های اتمی،در نسل های بعدی این افراد و حتّی تا سال ها در محیط زیست و باروری خاک مناطق درگیر قابل مشاهده بود. 

                   

جنگلی که ناپدید می شود!!!!

چه جنگلی است که گاهی ناپدید می شود؟ 

در بسیاری از سواحل جنوبی ایران،به خصوص در اطراف بندر لافت،شمال جزیره ی قشم و بندر خمیر،جنگل های زیبایی وجود دارد که با همه ی جنگل های دیگر فرق دارند.این جنگل ها،از انبوهی درخت «حرا» یا «مانگرو» پدید آمده اند. 

حرا،کرنا یا مانگرو،نام چند درخت استوایی است که در سواحل ماندابی و در نزدیکی رود ها می رویند.این درخت ها با آب های شور سازگاری دارند.جنگل های مانگرو بیش از ۵۰ درصد سواحل استوایی جهان را پوشانده اند. 

جنگل های حرا همواره در معرض امواج و جذر و مدّ آب قرار دارند.در زمان جذر که آب پایین می رود،این درختان لجن گرفته از آب بیرون می آیند و مانند جزایری پراکنده ظاهر می شوند.اما در زمان مدّ،تمام جنگل زیر آب ناپدید است. 

درختان حرا دوره ی رویشی منظّمی دارند و معمولا اواخر تیر و اواسط مرداد گل در می آورند و میوه می دهند.رنگ گل های حرا روشن است.میوه ی آن ها هم بادامی شکل و شیرین است و طعم خوشی دارد. 

دانه های این گیاه وقتی که هنوز به گیاه اصلی متصل اند،رشد می کنند و جوانه می زنند.این دانه ها به صورت جوانه ی مخروطی مانند در می آیند و سپس در آب می افتند.اگر پایه ی این دانه ها مستقیم در گل فرو رود،درخت جدیدی در همان نقطه شروع به رشد می کند.امّا جوانه های دیگر به قسمت های راکدتر می روند و در آن جا مستقر می شوند.ریشه های حرا شکل های عجیبی دارد.این ریشه ها سوراخ های بسیار ریزی دارند که به تنفس گیاه و رساندن اکسیژن به ریشه های عمقی تر کمک می کنند. 

ارتفاع درختان حرا گاهی به ۴ متر و قطر تنه ی آن ها به ۳۰ سانتی متر می رسد. 

برگ های درخت حرا بیضی شکل و کشیده اند و قاعده ای بسیار باریک دارند.ارزش غذایی این برگ ها برای دام  و چهارپایان معادل ارزش غذایی جو و یونجه است.دامداران سنّتی جزیره ی قشم،دام های خود را با برگ حرا تغذیه می کنند. 

در مناطق تحت پوشش حرا که به اصطلاح به آن «خور» می گویند،عمق آب بیشتر از ۳ متر نیست.درختان حرا مانعی طبیعی میان خشکی و دریا هستند و ویژگی های طبیعی آن ها سبب شده است که به صورت پناهگاهی امن و غنی برای انواع پرندگان مهاجر بومی،ماهی ها،لاک پشت ها و دیگر گونه های نادر در آیند. 

جالب است بدانید که ابو علی سینا،دانشمند بزرگ ایرانی،درخت این جنگل ها را حرا نامید.